Dönüştüren ve Dayanıklı Ekonomi

Yeşil Ekonomi,Nitelikli işgücü,Yaratıcılık,Yenilikçilik,Adil,

5

Amaç

30

Hedef

Türkiye ekonomisinin başat gücü İstanbul ekonomisi, tarihsel süreç boyunca farklı kültürlere ev sahipliği yaparak dünya ile etkileşimi, bölgesini değiştirme gücü ve cazibesi yüksek bir iktisadi ortam sunmuştur. Bununla birlikte bu ekonomik güç, yurttaşlarına ve ekosistemine her zaman fayda olarak dönmemiştir. Son dönemlerde özellikle iklim krizi, finansal krizler ve artan eşitsizlikler gibi küresel kronik stresler İstanbul ekonomisini de derinden etkilemiş ve dönüşüm ve dayanıklılığı zaruri kılmıştır. Dünya ekonomisinin ve üretim biçimlerinin içinde bulunduğu bilgi ve teknoloji yoğun dönüşümü, iklim krizinin etkisi ile yeşil dönüşüm ve işgücünün adil dönüşümü gibi değişim süreçleri de yine İstanbul ekonomisinin dönüşümü öncelik haline getiren unsurlar olmuştur.

İstanbul genelinde ekonomik yapı her ne kadar organize sanayi bölgeleri (OSB) gibi belirli mekansal odaklarda kümelense de hizmet sektörü ve ticaret alanları kent geneline yayılmış bir yapı sergilemektedir. Bu yapıdaki kirletici endüstrilerin dağılımı ekosistem ve halk sağlığı açısından çeşitli olumsuzluklar barındırmaktadır. İstanbul’un ekonomik gücünü ve yaşam kalitesini etkileyen tüm bu olumsuzluklar karşısında, kentin sunduğu potansiyellerin dönüşümün gücü ile desteklemesi İstanbul ekonomisini 2050 yılında “dönüşen ve dayanıklı bir ekonomi” kılacaktır.

 

Amaçlar

Dünya genelinde bilgi üretimi ve bu bilgiye dayalı yeni nesil teknolojiler, ekonomide üretim ve tüketim biçimlerini dönüştürürken, sektörel rolleri yeniden tanımlamaktadır. Ekonomi paydaşlarının söz konusu yeni küresel sistemde yer edinebilmeleri ve rekabet güçlerini korumaları bu değişimlere uyum sağlamaları ile mümkün olmaktadır. İstanbul ekonomisinin büyük payına sahip olan hizmet sektöründeki faaliyetlerin düşük bilgi yoğunluğu ve imalat sektöründeki düşük teknolojili imalat faaliyetleri, İstanbul ekonomisinin katma değer oluşturma sürecinde bilgi, teknoloji ve inovasyon odaklı dönüşümü ihtiyaç haline getirmektedir.

Hedefler

1

İleri teknoloji ve bilgiye dayalı yeni yatırımlar için teşvik edici ve kolaylaştırıcı iş ortamının sağlanması

Teknoloji,Bilgi,Üretim,Yenilikçilik,

Bilgi ve teknoloji yogun sektörlerde yeni yatirimlarin artirilmasi için yatirim ortamini hem ulusal hem de uluslararasi yatirimcilar için kolaylastiracak ve cazip kilacak kurumsal ve idari iyilestirmelerin ve tesvik mekanizmalarinin olusturulmasi hedeflenmektedir.

2

İstanbul'un yaratıcılık ve yenilikçilik ekosisteminin güçlendirilmesi

Yaratıcılık,Yenilikçilik,Bilgi,

Kentte yaratici bilgi ortaminin olusturulmasini destekleyecek ve bilginin üretim sistemlerine aktarilmasini saglayacak sekilde, üniversite, özel sektör, kamu kurumlari ve toplumun bu çerçevede kapasitesinin gelistirilmesi ve küresel aktörlerle aralarindaki iliskinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.

3

İstanbul'un Ar-Ge ve yenilikçilik altyapısının güçlendirilmesi

Araştırma geliştirme,Yenilikçilik,Teknoloji,Bilgi,

Istanbul’da Ar-Ge ve yenilikçilik kapasitesini artirmak üzere, teknoparklar, teknoloji transfer ofisleri, Ar-Ge merkezleri, teknoloji gelistirme bölgeleri, tasarim merkezleri, laboratuvarlar gibi alanlarin niceliksel ve niteliksel olarak güçlendirilmesi; bu aktörlerle sektörler arasindaki is birliginin gelistirilmesine yönelik yeni mekanizmalarin olusturulmasi, bilgi ekonomisinin temel dayanaklarindan birisi olan bilgi ve iletisim altyapisinin etkin veri aktarimini, depolanmasini ve islenmesini saglayacak sekilde gelistirilmesi hedeflenmektedir.

4

Küresel ve yerel ölçekte bilgi akışını destekleyecek arayüz ve ağların desteklenmesi

Bilgi,

Istanbul'un, küresel ölçekte bilginin toplandigi, yerel ölçekte bilgiyi paylasan ve dagitan merkezlerden biri olmasina yönelik, bölgesel ve küresel düzeyde is birliklerinin gelistirilmesi; is birliklerini, platformlari ve aglari destekleyen ve tesvik eden mekanizmalarin olusturulmasi hedeflenmektedir.

5

Üretim, Ar-Ge ve yenilikçilik aktörleri arasında iş birliğini ve etkileşimi geliştirecek mekanizmaların oluşturulması

Üretim,Bilgi,Teknoloji,Finansman,İş birliği,

Üretim ile Ar-Ge ve yenilikçilik ekosisteminin etkilesimini saglayan, küresel ölçekte rekabet gücünün ve yenilikçi üretim faaliyetlerinin artirilmasina yönelik is birligine imkân taniyan ortak çalisma zemininin ve tesviklerin saglanmasi hedeflenmektedir.

6

KOBİ'ler öncelikli olmak üzere tüm firmaların yeni teknolojilere uyumunun sağlanması

Teknoloji,Bilgi,

Mevcut üretim yapisinin nesnelerin interneti, yapay zekâ, dijitalizasyon, blok zincir gibi yeni gelisen teknolojilere dayali dönüsümünün saglanmasi ve böylelikle yaratilan katma degerin artirilmasi amaciyla KOBI'ler basta olmak üzere tüm firmalarin egitim, fuarlara katilim, nakdi ve gayri-nakdi finansmana erisimlerinin kolaylastirilmasi ve desteklenmesi hedeflenmektedir.

Büyük firmalara görece daha esnek bir yapı sergileyen girişimler içinde yer aldıkları pazara yenilikçilik ve yaratıcılık sunarken, aynı zamanda bulundukları kentlerin yaratıcılık ve yenilikçilik kapasitesinden de faydalanmaktadır. İstanbul’un halihazırdaki emek yoğun ve düşük bilgi kullanan ekonomik yapısına karşın girişimlerin profili bilgi yoğun ve yüksek teknoloji sektörlere yönelmekte ve bu alanlardaki yatırımlar giderek artmaktadır. Özellikle son dönemde uluslararası girişimlerde öne çıkan İstanbul merkezli girişimler, bu yöndeki potansiyeli kanıtlar niteliktedir.

Hedefler

1

Girişimleri ve yaratıcılığı destekleyen fon kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve kente özgü bir fonun oluşturulması

Girişimcilik,Yaratıcılık,Finansman,Katılımcılık,Çekim merkezi,

Girisimlere ve yaratici aktörlere yönelik farkli ekonomi özneleri tarafindan sunulan fon kaynaklarinin ve bu kaynaklarin aktarimindaki etkinligin artirilmasi, söz konusu aktörlerin özgül ihtiyaçlarina cevap verebilecek alternatif ve esnek finansman modellerinin gelistirilerek finansmana erisimlerinin kolaylastirilmasi ve finansal özyeterlilik kapasitelerinin güçlendirilmesi, Istanbul’un öncelikleri dogrultusunda girisimcileri desteklemek üzere Istanbul Fonunun katilimci sekilde olusturulmasi hedeflenmektedir.

2

Girişimlerin ve yaratıcı aktörlerin ulusal ve uluslararası bilgi ağlarına ve pazara erişim imkânlarının geliştirilmesi

Girişimcilik,Yaratıcılık,Bilgi,Çekim merkezi,

Istanbul’un girisimcilikte ve yaraticilikta uluslararasi çekim merkezi haline gelebilmesi için kurumsal kapasitenin gelistirilmesi, uluslararasi is birliklerinin ve ihracat oranlarinin artirilmasi, bilgi aglarina ve uluslararasi pazara erisim ile hâlihazirda uluslararasi ölçekte potansiyel sahibi oyun ve fintech gibi girisimlerin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

3

Girişimcilik, yaratıcılık ve yenilik kültürünün geliştirilmesi ve toplumda yaygınlaştırılması

Girişimcilik,Yaratıcılık,Yenilikçilik,Eğitim,Çekim merkezi,

Girisimcilik becerilerinin ve yaraticilik ile yenilikçilik kültürünün gelistirilmesi, örgün ve yaygin egitim faaliyetleri ile yayginlastirilmasi, güven ve is yapma kültürü, mentörlük mekanizmalari, tecrübe aktarimi, olumlu geri besleme kültürünün gelistirilmesi, kamuda girisimcilik kültürü konusunda yetkinliklerin ve kapasitenin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

4

Yenilikçi ve yaratıcı girişimleri destekleyen ve etkileşimlerini artıran odakların oluşturulması

Girişimcilik,Yaratıcılık,Yenilikçilik,Eğitim,Çekim merkezi,

Girisimlerin stratejik düsünme, üretkenlik, yenilikçilik, piyasada kalici olabilme ve yönetim becerilerinin; kuluçka merkezi, hizlandirma programlari gibi olusumlarin yani sira ekosistem içindeki farkli aktörlerle bir araya gelerek deneyimlerini aktarabilecekleri, egitim ve mentörlük alabilecekleri fiziksel ve dijital platformlarin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

5

Gençlerin ve kadınların girişimcilik kapasitelerinin artırılması ve desteklenmesi

Gençler,Kadınlar,Girişimcilik,Teşvik mekanizmaları,Çekim merkezi,

Özellikle genç yastaki bireylerin fikirlerini hayata geçirebilmelerine, erkeklere göre daha düsük oranda olan kadin girisimcilerin desteklenmesine ve kapasitelerini artirmasina imkân saglayacak tesvikler hedeflenmektedir.

6

Yeni girişimlerin sürekliliği ve ölçek büyütme kapasitelerinin artırılması

Girişimcilik,İstihdam,Sürdürülebilirlik,Çekim merkezi,

Girisimlerin kurulum asamasindan itibaren sürdürülebilir bir büyüme orani ile geliserek, istihdam yaratacak, küresel ölçekte rekabet edebilecek ve katma deger üretecek girisimler hâline gelmesi hedeflenmektedir.

7

Yenilikçi girişimciliği ve yaratıcılığı teşvik edici ve kolaylaştırıcı yasal ve yönetsel çerçevenin geliştirilmesi

Yenilikçilik,İstihdam,Finansman,Çekim merkezi,

Sosyal girisimciler de dâhil olmak üzere tüm yenilikçi girisimleri her asamada destekleyecek, ölçek büyütmelerinin, katma deger yaratmalarinin ve istihdam saglamalarinin önünü açacak startup yönetmeligi/politikasi gibi mevzuat iyilestirilmelerinin yapilmasi ve yaratici faaliyetlerin gelisimini destekleyen, finansmana erisimi kolaylastiran ve üretilen degeri koruyan yasal altyapinin güçlendirilmesi hedeflenmektedir.

Türkiye’deki payları üzerinden değerlendirildiğinde yüksek bir sektörel çeşitliliğe sahip olan İstanbul ekonomisini, dönüşen küresel ekonomiye uyumlu; şoklar karşısında daha dayanıklı kılmak için kent genelinde, sektörel çeşitliliğin devam ettirilmesi ve sektörler arası etkileşimin kuvvetlendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda halihazırda katma değer yaratan yaratıcı sektörler ve bilgi ve iletişim gibi sektörlerin sektörel etkileşimde katalizör olarak kullanılması önemli bir ihtiyaç haline gelmektedir.

Hedefler

1

Mekânsal ve sektörel olarak ilişkili aktörler arasındaki etkileşimin ve iş birliğinin geliştirilmesi

Bilgi,Teknoloji,İş birliği,

Kentin sektörel ekosistem haritalarinin çikartilarak, tarihsel, kültürel ve/veya mekânsal etkilesimin ve üretim iliskilerinin güçlü oldugu sektörlerin belirlenmesi, bu sektörler arasindaki etkilesimin ve is birliginin bilgi ve teknolojik araçlarla desteklenmesi, ekonomi içerisindeki farkli aktörlerin ortak sorunlara ve firsatlara yönelik rekabet güçlerini artirici is birlikleri yapmalarina yönelik ekosistemlerin desteklenmesi hedeflemektedir.

2

Doğal ve kültürel potansiyelleri ve sektörel çeşitliliği desteklemek üzere yerel üretimin ve üreticilerin desteklenmesi

Bilgi,Teknoloji,Çeşitlilik,Üretim,

Yerel ekonominin desteklenmesi için yerel degerlerin ekonomiye kazandirilmasi, Istanbul’un dogal, ekonomik ve kültürel ekosistemi içinde yer alan kente özgü somut ve soyut degerlerin ve ekonominin geleneksel sektörlerinde yaratilan katma degerin desteklenerek artirilmasi, finans, bilgi ve iletisim teknolojileri, yaratici sektörler, turizm gibi Istanbul’un önde gelen sektörleri içerisinde yer alan, diger sektörlerle yüksek etkilesimi ve dolayli katkisi bulunan ve ekonomik çesitlilige katki saglayan sektörlerin güçlendirilmesine yönelik altyapi ve desteklerin gelistirilmesi hedeflenmektedir

3

Farklı kurumlar, sektörler ve ekonomi paydaşlarının ulusal ve uluslararası diyalog ve iş birliği imkânlarının artırılması

Çeşitlilik,Kapsayıcılık,İş birliği,

Istanbul'da ekonomik çesitlilik ve kapsayiciligi artirmak için, ulusal ve uluslararasi alanda benzer ekosistemlerle etkilesimin ve is birligi imkânlarinin gelistirilmesi amaçlanmaktadir.

4

Sektörlerin ortak ihtiyaçlarını karşılayacak ve etkileşimini artıracak ortak altyapının sağlanması

Altyapı,Eğitim,

Basta sektörlerin mekânsal olarak odaklandigi alan ve akslarda, birbiri ile iliskili olarak gelisen sektörlerde yer alan aktörlerin ortak ihtiyaçlarini karsilamak üzere prototip atölyesi, tasarim merkezi, laboratuvar, kuluçka merkezi vb. ortak altyapinin ve pazarlama, marka, egitim destegi vb. ortak hizmetlerin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

5

Sosyal girişimciliğin, kooperatiflerin ve ekonomik dayanışma ağlarının ekonominin aktörü olarak güçlendirilmesi

Girişimcilik,Kapsayıcılık,Üretim,

Ekonomi aktörlerinin çesitlendirilmesi, üretimde ve hizmet sunumunda toplumsal ve çevresel katma degeri de artiran girisimcilik anlayisinin ve farkli girisim türlerinin desteklenmesi, kapsayiciligi da artiracak, çoklu paydas üretim ve yönetim sistemlerinin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

Dünya genelinde iklim krizi etkileri, doğal kaynak kısıtı ve artan kirlilik nedeni ile üretim yapılarında belirgin bir dönüşüm ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu dönüşüm ihtiyacı yalnızca üretim süreçlerindeki kirliliğin azaltılması yönünde değil, aynı zamanda elektrik tüketimleri, döngüsel üretim sistemleri ve çevreye duyarlı ürünlerin üretimini de kapsamaktadır.

Hedefler

1

Üretim ve lojistik faaliyetlerinde doğal kaynak kullanımının ve karbon ayak izinin azaltılması

İklim değişikliğine uyum,Karbon nötr,Emisyon,Üretim,Ulaşım Lojistik,Yeşil Ekonomi,

Iklim etki azaltim ve sinirda karbon düzenlemesi kapsaminda sektörlerin su vb. dogal kaynak kullaniminin ve karbon emisyonlarinin azaltilmasi hedeflenmektedir.

2

Çevreye duyarlı ürünlerin üretiminin desteklenmesi

Verimlilik,Temiz çevre,Üretim,Yeşil Ekonomi,

Enerji ve atik verimliligi yüksek, beyaz esya ve elektronik öncelikli olmak üzere çevreye duyarli ürünlerin üretiminin desteklenmesi amaçlanmaktadir.

3

Yeşil ve sürdürülebilir finansman modellerinin geliştirilmesi

Sürdürülebilirlik,Finansman,Yeşil Ekonomi,

Ekonominin yesil dönüsümünün finansmani için alternatif finansal modellerin gelistirilmesi ve finansmana dönüsüm gerektiren faaliyet kollarinda basta KOBI’ler olmak tüm aktörlerin erisiminin saglanmasi hedeflenmektedir.

4

Döngüsel üretim ve tüketim sistemlerinin kurulması ve yaygınlaştırılması

Döngüsellik,Üretim,Ulaşım Lojistik,Ekoloji,Karbon nötr,Yeşil Ekonomi,

Üretim döngüsünde atiklarin ürün üretiminde yeniden degerlendirilerek, döngüsel üretimin desteklenmesi, lojistik süreci ve kaynak kullaniminin optimize edilerek, ekolojik ayak izi düsük ürünlerin üretiminin desteklenmesi amaçlanmaktadir.

5

Sanayi ve ticarethanelerde enerji verimliliğinin ve yenilenebilir enerjinin payının artırılması

Temiz enerji,Verimlilik,Sanayi,Yeşil Ekonomi,

Mal ve hizmet üretiminde yenilenebilir enerji üretim ve tüketiminin artirilarak enerji verimliliginin artirilmasi hedeflenmektedir.

6

OSB'ler öncelikli olmak üzere sektörlerin mekânsal organizasyonunda yeşil-mavi altyapı uygulamalarının yaygınlaştırılması

İklim değişikliğine uyum,Sanayi,Temiz enerji,Yeşil alan,Sürdürülebilirlik,Yeşil Ekonomi,

Iklim etki azaltim ve çevresel bozulmanin azaltimi adina OSB’ler, ticaret-sanayi karma alanlari ve küçük sanayi siteleri gibi üretim alanlarinda yenilenebilir enerji kullanimi, geçirimli yüzey, yutak niteligindeki yesil alan ve ileri biyolojik aritma tesisi gibi çözümlerin kullanilmasi hedeflenmektedir.

7

Tarımsal üretimde endüstriyel üretimden agro-ekolojik üretime dönüşümün desteklenmesi

Tarım,Karbon nötr,Ulaşım Lojistik,İklim değişikliğine uyum,Emisyon,Sürdürülebilirlik,

Küresel egilimlerle uyumlu sekilde endüstriyel girdi agirlikli tarimsal üretimden iklim dostu, hayvan refahini koruyan agro-ekolojik tarima geçilmesi için gerekli destek, danismanlik ve pazarlama programlarinin olusturulmasi hedeflenmektedir. Ürün tedarik ve dagitim süreçlerinde sera gazi saliminin azaltimi adina çevre dostu lojistik alternatiflerinin tercih edilmesi, bu dogrultuda rayli sistemlerin ve deniz yolu tasimaciliginin agirliginin artirilmasi amaçlanmaktadir.

8

Sektörlerin yeşil dönüşüme uyumunu kolaylaştıracak bilgi ve desteğin sağlanması

İklim değişikliğine uyum,Bilgi,Yeşil Ekonomi,

Küresel egilimlerle uyumlu sekilde endüstriyel girdi agirlikli tarimsal üretimden iklim dostu, hayvan refahini koruyan agro-ekolojik tarima geçilmesi için gerekli destek, danismanlik ve pazarlama programlarinin olusturulmasi hedeflenmektedir.

Farklı etmenler doğrultusunda değişim süreçlerine giren dünya ekonomisi, yerel ekonomileri de dönüştürmekte ve dolayısıyla işgücünün dönüşüm ihtiyacını artırmaktadır. Nitelikli işgücünün farklı şok ve krizler karşısında gösterdiği uyum kabiliyeti ekonomik dayanıklılığı artırmakta ve birey ile hane gelirlerinin sürekliliğini sağlamaktadır. Bu doğrultuda farklı nedenlerde dolayı işgücüne dahil olmayan bireylerin işgücüne dahil olması, istihdamın adil dönüşümü ve niteliğin artırılması önemli ihtiyaçlar olmaktadır.

Hedefler

1

Ekonominin yenilikçi ve yaratıcı dönüşümünü destekleyen nitelikli işgücü kapasitesinin sağlanması

Yenilikçilik,Yaratıcılık,Eğitim,Nitelikli işgücü,

Isgücünün dönüsen ekonomik yapi ile uyumlu sekilde, teknolojik ve yenilikçilik kapasitesinin artirilmasi, isgücünün hayat boyu egitim mekanizmalari ile desteklenmesi; artirilmasi hedeflenen ekonomik çesitlilige uygun olarak isgücünün farkli sektörler arasindaki geçiskenligin her yas grubu için desteklenmesi hedeflenmektedir.

2

Değişen ekonomik yapıya paralel olarak işgücünün 1 dönüşümünün sağlanması

Adil,Nitelikli işgücü,İstihdam,

Isgücünün sektörler arasi geçiskenlik niteliginin güçlendirilerek degisen ekonomik yapiya paralel 1 dönüsümünün saglanmasi ve istihdam talebine uygun isgücünün yaratilmasi amaçlanmaktadir.

3

Değişen üretim biçimleri doğrultusunda yeni çalışma modellerinin geliştirilmesi

Üretim,İstihdam,Yenilikçilik,Teknoloji,Nitelikli işgücü,

Degisen üretim yapisi ve istihdam talebine yönelik olarak farkli sektörlerde alternatif çalisma modellerinin sunulmasi ve yayginlastirilmasi hedeflenmektedir (Esnek, Uzaktan, Bagimsiz ve Hibrid vb.).

4

Dezavantajlı grupların işgücü piyasasına katılımlarının desteklenmesi ve tüm sektörlerde istihdam koşullarının geliştirilmesi

Dezavantajlı gruplar,İstihdam,Eğitim,Nitelikli işgücü,

Kroniklesmis güvencesizlik yasanan sektörler öncelikli olmak üzere tüm sektörlerde istihdam kosullarinin iyilestirilmesi ve basta kirilgan gruplar olmak üzere tüm kesimler için insan onuruna yakisir is imkânlarinin yaratilmasi, istihdam edilmelerine yönelik egitimlerin saglanmasi ve is bulmalarini destekleyecek arayüzlerin olusturulmasi hedeflenmektedir.