Bütünleşik ve Akıllı Altyapı Sistemleri

Akıllı şehir,Verimlilik,Koordinasyon,İklim değişikliğine uyum,Temiz çevre,

6

Amaç

33

Hedef

Son dönemlerde gelişen altyapı sistemlerinde yenilikçi ve akıllı teknoloji kullanımı, kurumlar arası koordinasyonda etkinlik, verimlilik ve uzaktan müdahale gibi avantajlar sağlamaktadır. Altyapı sistemlerinin akıllı teknolojiler aracılığıyla bütünleşik hale getirilmesi, bakım-onarım ve yatırım maliyetlerinde önemli faydalar sunarken, doğal değerlerin sürdürülebilir kullanımına da olanak sağlamaktadır.

Kentsel ve kırsal yaşamın sürekliliği adına kritik öneme sahip olan altyapı unsurları, kentlerin ve İstanbul’un iklim krizinin etkilerine karşı en önemli araçları haline gelmektedir. Aşırı yağış kaynaklı taşkınların önlenmesinde altyapı sistemlerinin kapasitesi, kuraklığa karşı sürdürülebilir su sistemlerinin geliştirilmesi ve suyun yeniden kullanımının sağlanması, enerji güvencesizliği karşısında enerji verimliliği yenilenebilir enerji sistemlerinin kullanılması gibi uygulamalar iklim etkilerine uyum ile yaşayanların ve fiziksel varlıkların korunmasında en önemli unsurlar olmaktadır.

Dünya genelinde değişen çalışma modelleri ve dijitalleşen hizmetler doğrultusunda bilgi ve iletişim altyapısı temel bir hak haline gelmiştir. Eş zamanlı olarak verinin üretilmesindeki teknoloji tabanlı gelişmeler, gerek kentsel ve kırsal hizmetlerin planlanması ve verimliliği, gerekse şeffaflık adına temel olgulardan biri haline gelmiştir. Bu unsurlar doğrultusunda 2050 yılında “bütünleşik ve akıllı altyapı sistemlerini ile işleyen bir İstanbul” hedeflenmektedir. 

Amaçlar

Altyapı sistemlerinde parçacıl yaklaşımlar hizmet sunumu ve sürekliliğinde mükerrer uygulamalar, maliyet artışı, kayıp-kaçak ve insan kaynaklı hatalar gibi çeşitli sorunlara neden olmaktadır. Bu kapsamda altyapı sistemlerinin su, enerji, iletişim ve atık gibi farklı bileşenlerinde kurumlar arası entegrasyon ve koordinasyonun sağlanması, hasar ve arıza durumlarında etkin ve otonom müdahalenin sağlanması, altyapı sistemlerinde verimlilik adına vazgeçilmez bir amaç olmaktadır.

Hedefler

1

Altyapının yönetiminde etkin iş birliği, koordinasyon ve verimliliği sağlayacak akıllı yönetim sisteminin kurulması

Altyapı,Koordinasyon,Verimlilik,Akıllı şehir,İş birliği,

Altyapi hizmet sunumunu saglayan farkli kamu kurum ve kuruluslarin çalismalari arasinda is birligi ve koordinasyonu olusturarak verimliligin saglanmasina olanak saglayacak akilli yönetim mekanizmalarinin hayata geçirilmesi hedeflenmektedir.

2

Altyapı hizmetlerinde bütünleşik mali yönetimin sağlanması

Finansman,İzleme Denetleme,Şeffaflık,Altyapı,

Altyapi hizmetlerinin planlanmasindan uygulanmasi dâhil tüm asamalarda ortak bütçelerin hazirlanmasi, projelerin uygulanmasi, raporlanmasi ve denetlenmesine yönelik araçlarla kaynak israfinin önüne geçilmesi, böylece hesap verebilirlik ve seffafligin saglanmasi hedeflenmektedir.

3

Altyapı sistemlerinde kontrol, tespit ve müdahalede insan ve sistem hatalarını en aza indirecek teknolojilerin geliştirilmesi

Altyapı,Teknoloji,Dayanıklılık,Akıllı şehir,

Enerji, su, atik ve iletisim altyapisinda kayip ve kaçaklarin azaltilmasi, olasi hasar ve arizalarin erken tespit edilmesi, planli ve otonom müdahalelerin saglanarak insan ve sistem kaynakli hatalarin en aza indirilmesi hedeflenmektedir.

4

Gelecek ihtiyaçları ve sorunları öngörebilmek amacıyla İstanbul’un dijital ikizinin oluşturulması

Altyapı,Teknoloji,Akıllı şehir,Dayanıklılık,

Tüm altyapi bilesenlerinin kurulumundan kullanicilara ulastirilmasina kadar tüm sürecin simüle edilmesi amaciyla sanal ortamda kentin tüm altyapi bilesenlerinin gerçek zamanli ve dijital olarak temsil edilmesine dayanan dijital ikiz teknolojisinin tüm Istanbul’u kapsayacak sekilde gelistirilmesi hedeflenmektedir.

Sera gazı salımlarında en yüksek paya sahip olan enerji sektörü aynı zamanda fosil yakıt üretimi nedeni ile en büyük doğal kaynak tahribatlarına da sebep olmaktadır. Dünya genelinde yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaşması enerji bağımlısı şehirlerde enerji güvencesizliğinin giderilmesi adına en temel yaklaşımlardan biri haline gelmiştir. Bununla birlikte özellikle ekonomik faaliyetlerde enerji verimliliğinin sağlanması, biyokütleden enerji üretimi gibi alternatif yaklaşımlar da enerji tüketimi ve verimliliği adına önemli ihtiyaçlar haline gelmiştir.

Hedefler

1

Yapılarda yenilenebilir enerji sistemlerinin kurulması ve şebeke entegrasyonunun teşvik edilmesi

Temiz enerji,Teknoloji,Altyapı,

Yenilenebilir enerji geçisinin hizlanmasi için yenilenebilir enerjinin depolanarak sisteme kazandirilmasi ve yenilenebilir enerji teknolojisi alanlarina yatirimin tesvik edilmesi hedeflenmektedir.

2

Kamu yapılarında ve kentsel donatılarda yenilenebilir enerji uygulamalarının artırılması, enerji verimliliğinin sağlanması

Temiz enerji,Kentsel alan,Verimlilik,

Tüm kamu yapilarinda enerji tasarrufu ve verimliligin saglanmasina yönelik tedbirlerin alinmasi, yenilenebilir enerji ile enerji ihtiyacinin karsilanma oraninin artirilmasi hedeflenmektedir.

3

OSB'ler başta olmak üzere sanayi alanlarında yenilenebilir enerji kullanımına yönelik ortak altyapının kurulması

Temiz enerji,Sanayi,Altyapı,

Sanayide enerji dönüsümü için uygun altyapinin kurulmasi, büyük ölçekli ve yogun enerji tüketimi gerektiren sektörlerin yenilenebilir enerji kullanim oranlarinin artirilmasi hedeflenmektedir.

4

Büyük yapılarda çatı ve cephelerde güneş enerjisi uygulamalarının artırılması

Temiz enerji,Kentsel alan,Verimlilik,

Fabrika, garaj, spor kompleksi, sosyal tesis, kültür tesisi gibi yapilarin çati ve cephelerinde günes enerjisinden elektrik elde edilmesine yönelik uygulamalarin kamu binalari öncelikli olmak üzere yayginlastirilmasi hedeflenmektedir.

5

Ekolojik sınırlar, kültürel miras ve yerleşim alanları dikkate alınarak rüzgar enerji santrallerinin artırılması

Temiz enerji,Ekoloji,Kültürel miras,Kentsel alan,

Ekolojik olarak uygun yerlerde rüzgâr enerji santrallerinin kurulumunun artirilmasi hedeflenmektedir. Bu süreçte RES yatirimlarinin biyoçesitlilik kaybina sebep olmamasi ve tarim, aricilik ve hayvancilik gibi faaliyetleri engellememesi saglanacaktir.

6

Biyokütleden enerji üretim uygulamalarının yaygınlaştırılması

Temiz enerji,Verimlilik,Altyapı,

Enerji için gerekli organik atiklarin ayri toplanmasi ve ayristirilmasiyla çöp gazindan elektrik üretiminin artirilmasi ve enerjide verimliligin saglanmasi hedeflenmektedir.

7

Yenilenebilir enerji alanında Ar-Ge merkezleri ve üniversiteler ile iş birlikleri sağlanarak yenilikçi yöntemlerin geliştirilmesi

Temiz enerji,Araştırma geliştirme,Yenilikçilik,Teknoloji,

Yenilenebilir enerji arastirmalari ve teknolojilerine erisimin kolaylastirilmasi, maliyetlerin düsürülmesi, bu alanda uluslararasi is birliginin gelistirilmesi, hidrojen ve dalga enerjisini kullanarak yenilenebilir enerji üretim miktarinin artirilmasi hedeflenmektedir.

İklim krizinin aşırı yağışlar ile uzun süreli kuraklık ve yağışların düzensizleşmesi gibi ani etkileri, halihazırda su temininde komşu illere bağımlı olan İstanbul adına önemli riskler oluşturmaktadır. Bu doğrultuda canlı hayatının sürekliliği için en temel ihtiyaç olan su varlığının güvence altına alınması adına su tüketiminin azaltılması, kritik düzeylerde olan kayıp-kaçak oranlarının önlenmesi, sürdürülebilir yağmur suyu, gri su sistemleri ve atık su arıtma teknolojilerinin kullanımı gibi yöntemlerin önemi giderek artmaktadır.

Hedefler

1

Kişi başına düşen su tüketim miktarının azaltılması

Toplumsal farkındalık,Su kaynakları,Yenilikçilik,Verimlilik,İklim değişikliğine uyum,

Suyu tasarruflu kullanmaya yönelik farkindaligin olusturulmasi, suyu daha az kullanmaya yönelik yenilikçi araçlarin sunulmasi, binalarda eskiyen tesisatlarin iyilestirilmesi, gri su kullanimina yönelik sistemlerin tesvik edilmesi hedeflenmektedir.

2

Tüm İstanbullular için temiz ve erişilebilir su ihtiyacının karşılanması

Toplumsal farkındalık,Su kaynakları,Erişilebilirlik,

Istanbullularin temiz su ihtiyacinin karsilanabilmesi için gereken yerlerde sebekede yeniliklerin yapilmasi, sebeke suyunun içilebilirligine yönelik farkindalik çalismalarinin gerçeklestirilmesi hedeflenmektedir.

3

Su kayıp ve kaçak miktarının azaltılması

Su kaynakları,Verimlilik,Altyapı,

Sebekede ve bina sistemlerinde kayip kaçaklari önlemek üzere altyapi sistemlerinde iyilestirmelerin yapilmasi hedeflenmektedir.

4

Sanayi faaliyetlerinde su tüketiminin azaltılması ve endüstriyel atıksuların geri kazanımının sağlanması

Sanayi,Verimlilik,Su kaynakları,Sürdürülebilirlik,

Yogun su kullanan sektörlerin yer aldigi alanlarda sürdürülebilir su kazanim çözümlerinin artirilmasi ve üretim tekniklerinde suyun az kullanilmasinin tesvik edilmesi hedeflenmektedir.

5

Tarımda verimli sulama tekniklerinin yaygınlaştırılması

Tarım,Verimlilik,Su kaynakları,Sürdürülebilirlik,

Iklim, toprak, bitki faktörlerine göre sulama suyu ihtiyacinin tespit edilmesi, sulama araliklarina göre uygun basinçli sulama tekniklerinin gelistirilmesi hedeflenmektedir.

6

Sürdürülebilir yağmursuyu çözümlerinin artırılması

Sürdürülebilirlik,Su kaynakları,Altyapı,

Yeralti suyunun miktarini artirabilecek çözümlerin gelistirilmesi, atiksu ve yagmursuyu sistemlerinin birbirinden ayrilmasi, mümkün olan yerlerde depolanmasi, yagmur suyunun topragi beslemesine yönelik altyapi sistemlerinin yayginlastirilmasi hedeflenmektedir.

7

Gri su sistemlerinin yaygınlaştırılması

Verimlilik,Sürdürülebilirlik,Su kaynakları,Altyapı,

Yeni yapilarda gri su sisteminin kurulmasiyla kullanimin yayginlastirilmasi, kaynaklarin sürdürülebilir kullaniminin artirilmasi hedeflenmektedir.

8

Deniz suyundan kullanım suyu sağlanması

Deniz Kıyı Alanları,Verimlilik,Su kaynakları,Araştırma geliştirme,

Deniz suyundan kullanim suyu elde edilmesi için Ar-Ge çalismalarinin ve bu alandaki uygulamalarin desteklenmesi hedeflenmektedir.

9

Biyolojik ve ileri biyolojik atıksu arıtma kapasitesiyle geri kazanılan suyun artırılması

Sürdürülebilirlik,Sanayi,İzleme Denetleme,Verimlilik,Altyapı,

Sadece ön aritmadan geçen atiksularin denize desarjinin engellenmesi, endüstriyel tesislerde karakterlerine bagli olarak atiksularin ortaklastirilarak aritilmasi, desarj noktalarinda denetimlerin artirilmasi ve dogal kaynaklardan su çekiminin azaltilmasi için geri dönüsüm sularinin sisteme kazandirilmasi hedeflenmektedir.

Giderek artan nüfus ve değişen tüketim alışkanlıkları ve endüstriyel faaliyetler sonucu ortaya çıkan ve artış eğiliminde olan atık miktarı, atık bertarafında kullanılan konvansiyonel yöntemler neticesinde çevresel kirlilik ve doğal kaynak tüketimi gibi önemli olumsuz etkiler doğurmaktadır. Son dönemde atıkların geri dönüşümü ve geri kazanımına yönelik uygulamalar ve döngüsellik yaklaşımları önemli avantajlar sağlamaktadır.

Hedefler

1

Atık oluşumunun kaynağında azaltılması ve ayrıştırılması

Sürdürülebilirlik,Toplumsal farkındalık,Verimlilik,Temiz çevre,

Evsel kati atiklarin kaynaginda azaltilmasi ve ayristirilmasi için yurttaslarin ve toplama zincirindeki personelin farkindaliginin artirilmasi, yerel yönetimler ve özel sektörün atik geri dönüsümü ve bertarafi konusundaki altyapi eksikliklerinin giderilmesi hedeflenmektedir.

2

Atıkların geri dönüşümü ve geri kazanımına yönelik uygulamaların yaygınlaştırılması

Sürdürülebilirlik,Verimlilik,Temiz çevre,Altyapı,

Geri dönüsümün tesvik edilmesi, atilan malzemelerin geri kazanim ve yeni ürünlere dönüsümü ile kati atik depolama sahalarindan uzaklastirilmasi, çöp gazi, çamur gibi çiktilardan daha fazla kaynak elde edilmesi hedeflenmektedir.

3

Atık toplama faaliyetlerinde karbon ayak izinin azaltılmasına yönelik atık toplama sisteminin kent bütününde kurulması

İklim değişikliğine uyum,Karbon nötr,Temiz çevre,Altyapı,

Çevresel etkileri ve sera gazi emisyonlarini azaltmak için toplama merkezlerinin artirilmasi hedeflenmektedir.

4

Endüstriyel faaliyetlerde sürdürülebilir atık yönetiminin ve döngüselliğin sağlanması

Sanayi,İklim değişikliğine uyum,Ekoloji,Döngüsellik,Sürdürülebilirlik,

Iklim krizi etkilerinin en aza indirilebilmesi ve çevresel bozulmanin azaltilabilmesi için ekolojik çözümlerin kullanilmasi, döngüsel üretime destek veren ve atik ayak izi düsük ürünlerin üretiminin desteklenmesi, yesil dönüsüm potansiyeli yüksek sektörlerde döngüselligin artirilmasina yönelik desteklerin saglanmasi hedeflenmektedir.

İstanbul tarihi boyunca deprem, sel ve yangın gibi farklı afetlere sahne olmuştur. İstanbul’un önemli bir gerçekliği haline gelen deprem, iklim krizi nedeni ile etkileri giderek artan aşırı yağışlar, dijitalleşme sürecinin beraberinde gelen siber saldırılar gibi farklı tehlikelerin barındırdığı risklerin azaltılması ve afete dönüşmelerinin önlenmesi adına altyapı sistemlerinin dayanıklılığı kritik öneme sahiptir.

Hedefler

1

Afet risklerine karşı kentsel altyapı sistemlerinin dayanıklılığının artırılması

Dayanıklılık,Güvenlik,Altyapı,

Enerji, ulasim, su, dogalgaz gibi kritik altyapi sistemlerinde farkli afet risklerine yönelik olarak hasar görebilirlik çalismalarinin gerçeklestirilmesi; bu çalismalar sonucunda yenilenmesi gereken altyapi sistemlerinin dönüstürülmesi, böylece kentin kritik altyapi sistemlerinin ani sok ve afetlere karsi dayanikli ve güvenli hâle getirilmesi hedeflenmektedir.

2

Afet erken uyarı sistemlerinin kurulması ve birbirine entegre edilmesi

Dayanıklılık,Koordinasyon,Akıllı şehir,

Tüm altyapi sistemlerinde tüm afet ve acil durum risklerine yönelik erken uyari sistemlerinin kurulmasi ve birbiriyle entegre edilmesi, olasi bir afet ve acil durum aninda ve sonrasinda bu sistemlerin bütüncül ve otonom müdahaleye olanak saglayacak sekilde gelistirilmesi hedeflenmektedir.

3

Altyapı sistemlerinde ve kurumlarda siber saldırılara karşı güvenliğin artırılması

Güvenlik,Dayanıklılık,Akıllı şehir,Veri yönetimi,Altyapı,

Kritik altyapi hizmetlerinin durmasina ve uzun süre hizmet verememesine sebep olabilecek siber saldirilara karsi gerekli önlemlerin alinmasi; tüm kamu kurumlarinin veritabanlari basta olmak üzere altyapi sistemlerine yapilan siber saldirilara karsi güvenlik önlemlerinin artirilmasi hedeflenmektedir.

4

Afet sonrası oluşacak temel ihtiyaçlara yönelik depolama sistemlerinin yapılandırılması

Dayanıklılık,Sağlıklı yaşam,Toplum,

Afet durumunda zarar görebilecek su, enerji, gida gibi temel ihtiyaçlara yönelik altyapi ve yedek depolama sistemlerinin kurulumu ve afet sonrasinda bu temel ihtiyaçlara kesintisiz olarak cevap verebilecek sistemlerin olusturulmasi hedeflenmektedir.

Giderek dijitalleşen dünyada insan ilişkileri, tüketim biçimleri ve ekonomik faaliyetlerin sürekliliği adına vazgeçilmez bir bileşen haline gelen bilgi ve iletişim altyapısının önemi, COVID-19 Salgını döneminde eğitim ve sağlık gibi hizmetlerin sürekliliğinin sağlanmasıyla daha da pekişmiştir. Bununla birlikte dijitalleşen dünya, kişisel veri güvenliği adına önemli tehlikeler barındırmakta, giderek artan veri üretiminde seçim yanlılığı, internet hizmetlerine erişimde önemli eşitsizlikleri beraberinde getirmektedir.

Hedefler

1

Dezavantajlı gruplar dâhil, tüm kentlileri kapsayan ve kişisel verileri koruyan veri üretiminin sağlanması

Güvenlik,Veri yönetimi,

Kentsel altyapida gelecege yönelik yapilacak tahmin ve degerlendirmelerin tüm kentliyi kapsayacak sekilde 1 ve esit olmasi hedeflenmektedir.

2

Tüm kentsel hizmetlerde bütünleşik veri toplama, izleme ve değerlendirme araçlarının geliştirilmesi

İzleme Denetleme,Veri yönetimi,Koordinasyon,Akıllı şehir,

Her biri ayri sistemler ve yöntemlerle veri toplayan enerji, su, atik, iletisim ve ulasim altyapisina iliskin veri tabanlarinin birbirine entegre olmasi ve birlikte çalisabilmesi hedeflenmektedir.

3

Verinin şeffaf ve 1 paylaşımına olanak sağlayacak dijital kent uygulamalarının yaygınlaştırılması

Veri yönetimi,Şeffaflık,Akıllı şehir,

Toplanan, üretilen ve analiz edilen tüm verilerin anonim ve seffaf olarak kentliler ile paylasilmasi hedeflenmektedir.

4

Verinin sosyal adalet ve etik ilkeler gözetilerek işlenmesi ve kullanılması

Adil,Toplum,Veri yönetimi,

Kentsel altyapi bilesenleriyle üretilen verilerin önyargilardan bagimsiz ve objektif algoritmalarla filtrelenmesi, analiz edilmesi ve yorumlanarak kentsel politikalara çikti olusturulmasi hedeflenmektedir.

5

Bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısının geliştirilmesi ve ücretsiz internet hizmetinin yaygınlaştırılması

Teknoloji,Kentsel yaşam,Dezavantajlı gruplar,

Genisbant, fiber ve uydu teknolojilerinin gelistirilerek basta kirsal kesimler, kirilgan gruplar ve erisim zorlugu yasayanlar olmak üzere ihtiyaç duyulan tüm alanlarda ücretsiz iletisim altyapisinin kurulmasi hedeflenmektedir.