Sao Paulo
Brezilya’daki kentlerin planlamasına dair 2000’lerin ilk yarısında yasal çerçeve tanımlandı ve 2002’de master plan yasası, 2004’te arazi kullanım planı onaylandı. Bu yapı üzerine Sadece Brezilya’nın değil bütün Batı yarımkürenin en kalabalık kenti olan Sao Paulo da kentsel gelişimine dair planlama süreci başlattı ve master plan oluşturma çalışmalarına girişildi. Ancak master plan mekânsal konulara ve altyapıya odaklandığından ayrı bir stratejik planlama süreciyle de sosyo-ekonomik konuları ve iklim krizine de odaklanacak kapsayıcı bir çalışma ihtiyacı oluştu.
2009’da başlayan çalışmalarla metropolitan bölgesiyle birlikte 20 milyonu aşan nüfusa sahip Sao Paulo’nun 2040 vizyonu hazırlandı. Bunun için öncelikle Sao Paulo Üniversitesi temel danışman kurum olarak belirlendi, ayrıca uluslararası danışman komitesi kuruldu. Bu komiteye kendi kentlerinde stratejik plan hazırlayan Hong kong, Madrid, Barselona, Pekin ve New York gibi pek çok kentten temsilciler ve yöneticiler katıldı.
Lansmanı 2012 yılında yapılan plana dair ayrıntıları 2009-2012 yılları arasında Sao Paulo Belediyesi Kentsel Gelişim Sekreterliği ve SP2040 Genel Koordinatörlüğünü yürüten Prof. Miguel Luiz Bucalem’den dinledik. Prof. Bucalem’in sunumundan öne çıkan başlıkların bazıları şunlar:
- Öncelikle önemli kurumlar ve enstitülerden oluşan yerel bir danışma konseyi kuruldu. Burada sanayi, ticaret, sendika temsilcileri, mühendisler, mimarlar, avukatlar yer aldı.
- Ayrıntılı bir katılım stratejisi hazırlandı ve ilk aşamada uzmanlara yönelik detaylı bir anket oluşturuldu.
- İlk açık tartışma etkinliği uluslararası bir konferansla gerçekleşti. Bunu kentin dört bir yanına yayılan çalıştaylar, park buluşmaları takip etti.
- Nihai planda “İstediğimiz Şehir” sloganıyla 2040 vizyonu kısaca tanıtılıyor. Ardından yine çok genel bir tanımla kısaca “mevcut gidişatla 2040”, “istenen 2040” ayrımı yapılıyor.
- Planda öncelikle sorunlar belirlendi, bu sorunlar beş eksene yerleştirildi ve hepsini kapsayan altı farklı “katalizör proje” sunuldu.
- Belirlenen sorunlar: Konutlar ve iş yerleri arasındaki mesafe, iyi altyapıya sahip alanların yetersiz kullanımı, sosyo-mekansal ayrımcılık, kalitesiz su, belediye yönetimi ile metropoliten dinamiklerin çakışması, güçlü ekonomi karşısında ölçekle birlikte artan maliyetler.
- Eksenlerse şunlardı: Sosyal dayanışma, kentsel gelişim, çevresel iyileştirme, mobilite ve erişilebilirlik, iş fırsatı.
- Nihai olarak oluşturulan altı katalizör proje ise şöyle özetlenebilir
- Yaşayan Nehirler (kentteki bütün nehirlerin parka dönüştürülerek ıslahı)
- Kent Parkları (azami 15 dakikalık mesafede bir park bulunması)
- 30 dakikalık şehir (evden işe yolculuk ortalama 30 dakikayı geçmeyecek, bu 30 dakikalık alan içerisinde hobi, kültür alanları da bulunacak)
- Topluluklar (riskli ve güvensiz bölgelerde topluluklar oluşturarak şehirle entegrasyonları sağlanacak)
- İş fırsatı merkezleri (temel iş aksları entegre edilecek ve desantralizasyon sağlanacak)
- Açık Şehir (şehir inovasyon, turizm, farklı kültürel festivallerle çekim merkezi olacak)